Efter måneder på pumper: Nu er truet vandløb snart tilbage
Vandløbet var truet af det enorme Nordic Waste-jordskred, men nu er den tæt på at være klar igen.
Nordic Waste-oprydningen står foran en stor milepæl.
Snart kan Alling Å nemlig genåbnes, melder Randers Kommune.
Der er gjort klar til, at åen får et nyt forløb, og inden for få uger kan vandet igen flyde frit.
- Hvis du havde spurgt mig i marts, havde jeg ikke i min vildeste fantasi troet, at vi ville være så langt. Vi har set på andre scenarier, der var mange gange dyrere og værre på alle måder, siger Jesper Kaas Schmidt, kommunaldirektør i Randers Kommune.
Da jordskredet bevægede sig tættere og tættere på Alling Å for bunden af bakken, var en af de højeste prioriteter at sikre åen. Både for at undgå forurening i vandløbet, men også for ikke at blokere det, så vand fra længere inde i land kunne komme væk.
Derfor blev der anlagt rør hen over et jordstykke, så å-vandet blev pumpet uden om hele Nordic Waste grunden, og sådan har man siden da sikret åen.
Der blev spekuleret i, om man kunne omlægge hele Alling Å mod vest, så den koblede sig på Vissing Bæk, Lilleå og til sidst Gudenåen. En manøvre, der havde kostet flere hundrede millioner kroner.
Nu er åen i stedet genanlagt på den østlige side af Gl. Århusvej - den modsatte side af før. Der vil den - i tilfælde af nye jordskred - være i mere sikkerhed.
Nu fyldes der grus i bunden af den nye å, så vandløbet får en rigtig bund.
Randers Kommune forventer at kunne lade vandet flyde gennem den nye del af Alling Å i starten af oktober, hvor pumperne samtidig vil blive slukket.
En stor lettelse for projektet, men også for kommunens pengepung, da pumperne koster en del at have kørende i døgndrift.
Rørene, der hidtil har ført å-vandet forbi skadesstedet, bliver dog i første omgang liggende, da der ikke er taget stilling til, om de skal fjernes. Det samme gælder de store spuns, der blev kværnet ned i jorden, hvor åen går under motorvejen, da man frygtede, at en hel sø af forurenet vand skulle holdes tilbage.
Kommunaldirektør Jesper Kaas Schmidt vil gerne se tiden an hen over vinteren og være sikker på, at de foranstaltninger, kommunen har lavet, også holder.
I seneste vinter kom der eksempelvis midt i den akutte fase både frost, sne og store mængder regn, som udfordrede arbejdet.
- Vinteren giver en indikation på, hvordan hele området er, og hvor godt det holder, siger Jesper Kaas Schmidt.
Ny fase
Med en snarlig genåbning af Alling Å er Randers Kommunes indsats nu inde i en nye fase, siger han. Nu handler det om nedlukning.
- Nu handler det om få lavet åen, stoppet med at pumpe, lave en håndteringsplan, få styr på at rense vandet, og til sidst skal vi have lavet vejen (Gl. Århusvej, red.), siger Jesper Kaas Schmidt.
Kommunaldirektøren tilføjer, at der også laves beredskabsplan, "hvis nu" jorden igen skulle begynde at skride.
Del af planen for området er et nyt renseanlæg i den sydlige del af Nordic Waste-grunden, der snart er klar til at tage i brug, og et bassin til at opsamle overfladevand.